Er zijn in basis drie typen familiewapens van Van Wely / Van Welie bekend:
Het wapen dat gevoerd is door de tak van de familie die tot de ridderschap behoorde is als volgt:
Een gouden kruis in een blauw schild; daarboven een helm met als helmteken een page in blauwe kleding met een blauwe ronde muts.
Het wapen nu met een zilveren kruis. Aquarel van Steven van Welie. Diverse variaties komen voor.
Illustratie uit “De Ridderschap van het Kwartier Nijmegen”
door W.J. Baron d´Ablaing van Giessenburg, 1899.
Op een “Wapenkaart der oude edele en aansienlyke geslachten des Stichts van Utrecht, te zaam vergadert door eenige lifhebbers der wapenkunde, en opgedragen aan de wel edele en groot-achtbare heeren, Mrs. Hendrick van Asch van Wyck en Joseph Elias van der Muelen, Heer van Maarsenbroek, regerende burgemeessteren der stad Utrecht” uit 1769 komt een afwijkend wapen van de Utrechts kant van het geslacht Van Wely voor.
Dit wapen bestaat uit drie gouden ringen in een rood veld. Een exemplaar van deze wapenkaart is te zien in het Utrechts archief.
Detail van de wapenkaart in Het Utrechts Archief. In het midden het wapen van Van Wely
Dit wapen komt ook voor op een grafsteen die zich bevindt naast de kerk te Ochten. De grafsteen is van Hendrick van Beijnum, heer van De Appelenburg, die overleed op 20 april 1605. Hij was een nazaat van Gerrit van Beijnum, die getrouwd was met Jutte van Wely. De Appelenburg was beleend aan de familie Van Wely, maar bij het overlijden van Jutte ging de leen op 8 juli 1481 over naar de familie Van Beijnum.
De nazaten van Johan van Wely en Elisabeth van Leeuwen gaan vanaf circa 1550 het wapen van Van Leeuwen voeren, zie VIIIb
Dit wapen bestaat uit een zilveren veld waarin een lage rode keper beladen met drie zilveren Sint Jacobsschelpen.
Johan van Wely trouwde met Elisabeth van Leeuwen. Deze tak van de familie noemde zich vervolgens Van Leeuwen van Wely.
Dit wapen komt ook voor in het persoonlijk wapen van Willem van Wely (zie hierna) en van Van Renselaer.
(Bron: CBG, GHS 50A32, J.M. de Lange, Wapenboek van veele Edele Nederlandse Families en van andere in 4 quartieren gesteld met de wapens in couleuren, ca. 1700, deel 1, blz. 114a.)
Alliantiewapen van Johan Willem van Weely en Sibilla van Weely-Worms in het Wapenboek St Joosten Schutterij Arnhem, 1657
Eronder de latijnse tekst (vertaald): "Gelukkig zijn zij aan wie ten deel gevallen is noch het gewichtigste noch het geringste, maar een zeer bescheiden lot en aan wie de gouden Venus toegezegd heeft een eerbaar huwelijk te verkrijgen. Anno 1657"
(Collectie Gelders Archief, archief van de Gasthuizen en gilden in Arnhem, toegang 2001, inv. 2089; copyright Gelders Archief (alle rechten voorbehouden).
Het persoonlijk wapen van Willem van Leeuwen van Wely.
Een ander wapen staat afgebeeld op een kopergravure, vervaardigd door Michiel le Blon, vermoedelijk voor een titelblad voor een album met huwelijkszangen voor het echtpaar Willem van Leeuwen van Wely en Maria van Valkenburgh. Het huwelijk vond plaats op 20-01-1609. Getuige was onder meer zijn zwager Marcus de Vogelaer, alias de bekende dichter/schrijver Jacob Cats.
Willem stamt af van de tak die zich Van Leeuwen van Wely noemde (sinds het huwelijk van Johan van Wely met Elisabeth van Leeuwen, eerste helft 16e eeuw).
Dit persoonlijk wapen van Willem van Leeuwen van Wely, links afgebeeld op de gravure (heraldisch gezien is dit rechts), is als volgt:
Gevierendeeld, eerste en vierde kwartier: een keper beladen met drie schelpen, zijnde het wapen van de familie Van Leeuwen; tweede kwartier: zes lelies (respectievelijk drie, twee en een lelie), het wapen van Van Bylaer (van de familie van zijn moeder). Derde segment: een schaapherderschaar, het wapen van Van Maurik (Zijn overgrootmoeder was Elisabeth van Leeuwen, aan wie de toevoeging Van Leeuwen in deze tak van de familie te danken is; haar vader was Herman van Leeuwen thoe Maurik). Boven het wapenschild is een gekroonde helm. Het helmteken is een gekroonde klimmende leeuw tussen twee waaiers.
Opvallend is dat het wapen van de Van Wely´s hier niet in voorkomt maar wel van de in ca 1550 aangetrouwde naam Van Leeuwen, welke naam daarna werd toegevoegd. (Johan van Wely trouwde toen met Elisabeth van Leeuwen, waarna hij zich Johan van Leeuwen van Wely ging noemen).
Gravure met alliantiewapen van Willem van Leeuwen van Wely en zijn vrouw Maria van Valkenburgh. Onder de gravures staat de woordspeling:
“Wil hem Van Weelicheit imand tot deugd begeven / die sterv´ sijn eygenheit en boet´ om ´t eeuwich leven”.
(Bronnen: J.Ph. van der Kellen: “Michel le Blon; Recueil d'ornements accompagné d'une notice biographique et d'un catalogue raisonné de son oeuvre”, Den Haag, 1900, afbeelding 100; De Nederlandsche Leeuw, jaargang 1937).
Diverse afbeeldingen van de familiewapens vindt u ook elders op de website!
Laatst bijgewerkt op 18.10.2023 20:49 uur.
Copyright © 2019 -
G.L. van Welie
Niets uit deze website mag worden gekopieerd, verspreid en/of gepubliceerd zonder schriftelijke toestemming van de auteur.
Levende personen zijn in verband met hun privacy niet altijd vermeld. Waar mij wel gegevens bekend zijn van deze nazaten is dat aangegeven met (niet vermeld).
Tussen haakjes is soms mijn bron vermeld: (adv) betekent dat mijn bron een familie(adv)ertentie is. Daar waar ik zelf gegevens heb gecheckt met de burgelijke stand (bs) of dtb boeken van de kerk: (d)oopboek, (t)rouwboek (b)egraafboek heb ik dat erbij vermeld.
Heeft u aanvullingen of opmerkingen?